Konsultanci logistyczni - profesjonalne artykuły tematyczne

Czy miary opisujące niezawodność obiektu technicznego możemy przyłożyć do procesów logistycznych, lub zejść poziom niżej i rozpatrywać pod tym względem procesy magazynowe?

Nie jest to takie oczywiste, czy możemy na niezawodność w ten sposób spojrzeć i do czego może posłużyć?

Zgodnie z polskimi normami: PN-82/N-04001 i PN-93/N-50191, niezawodność definiowana jest jako zbiór otwarty właściwości obiektu, które decydują o tym, że obiekt jest zdolny do realizacji przydzielonych mu zadań lub nie. Przy czym , za K.Lewczuk(1), może być opisywana przez : nieuszkadzalność , obsługiwalność i zapewnienie środków obsługi.

W przypadku systemu logistycznego możemy odnieść pojęcie nieuszkadzlaności obiektu do zdolności realizacji zadań w ściśle określonym czasie , bezpieczeństwa ich realizacji z odpowiednią ,mierzalną jakością. Trzeba też podkreślić , że niezawodność systemów logistycznych rozpatrywana jest w szerszej perspektywie jako niezawodność całego łańcucha dostaw.

Pozostałe miary , za Konrad Lewczuk(1), Nowakowski(2), nie mogą być przenoszone pośrednio lub bezpośrednio do oceny systemu logistycznego. Mowa tu o obsługiwalności, czy naprawialności.

Wynika to też w dużej mierze z losowego charakteru czynników wpływających na przebieg i realizację procesów logistycznych.

Temu też systemy logistyczne ocenia się pod kątem skuteczności realizacji, a miarą rezultatu są uzyskane wyniki. Odbywa się to poprzez ocenę bieżącą lub porównania historyczne poziomów wskaźników KPI.

Do tej pory bardzo rzadko przy ocenach pracy systemów logistycznych pod kątem ich niezawodności, oceniano organizację i system techniczny obsługi procesów: wyposażenie, technologię transportu i składowania.

Wraz z rozwojem i automatyzacją procesów: informacyjnych i technologicznych , rozpatrywanie niezawodności w tym zakresie wydaje się nieuchronną koniecznością. Fakt ten wiąże się bezpośrednio z rosnącą tendencją w skracaniu łańcuchów dostaw, wzrostem rynku e-commerce i oczekiwaniami realizacji zamówień w jak najkrótszym, możliwym czasie.

Koniecznością staje się eliminacja bądź redukcja w znacznym stopniu błędów wynikających z samej charakterystyki obiektów magazynowych i ich miejsca które zajmują w łańcuchu dostaw.

Z perspektywy logistyki transportu i magazynowania możemy na obiekt magazynowy spojrzeć w dwojaki sposób:

a) jako element punktowy w łańcuchu dostaw, bufor technologiczny, agregujący zapasy , przetwarzający i dysponujący zapasem według polityki i planów sprzedaży obsługiwanych podmiotów

b) jako strukturę techniczną o określonym kształcie, fizycznie podzieloną , o określonej pojemności , gotowości praktycznej realizacji zadań.

Fizyczna przestrzeń do gromadzenia, składowania i przechowywania towarów. Rozdziału, komisjonowania i konsolidacji w ramach zleceń obsługujących zamówienia klientów.

Liczba zadań, wpływ jakości pracy człowieka, generuje możliwe wystąpienie błędów w realizacji zleceń. Równocześnie wprowadzana automatyzacja procesów informacyjnych, w zakresie zarządzania materiałami i ich kontroli pozwala na redukcję kosztów związanych z pomyłkami i rozbieżnościami inwentaryzacyjnymi , stratami związanymi np. przeterminowaniem towarów.

W konsekwencji wpływa to na jakość zadań realizowanych przez obiekt magazynowy.

Zgadzam się z K. Lewczuk, że możemy cały proces logistyczny magazynowy możemy poddać ocenie i przyłożyć następujące miary, które do tej oceny nam posłużą i pomogą wyeliminować następujące błędy:

liczbę i strukturę błędów jakościowych ( w tym ludzkich) jaka jest dopuszczalna
liczbę i strukturę błędów ilościowych jak jest dopuszczalna
terminowość realizacji usług.
błędy wynikające z braku potencjału obsługowego

Błędy zestawione w tabeli poniżej.

Konsultanci logistyczni -lista błędów

Rys.1. Błędy i ich żródła pochodzenia. Na podstawie Lewczuk K. Modelowanie procesów w systemach magazynowych w zastosowaniu do oceny niezawodności i efektywności ich funkcjonowania. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2016r.

Liczba oraz struktura zarejestrowanych błędów wpływa bezpośrednio na niezawodność systemu, przy czym mogą one wynikać ze zdolności magazynu jako obiektu logistycznego do przetwarzania zleceń w przypadkach spiętrzeń w przepływie towarów, opóźnieniach w dostawach, w poszczególnych grupach materiałowych. Niezawodność jest trudnomierzalna, możemy ją "zważyć" przy pomocy metod ilościowych .

Drugim wskażnikiem trudnomierzalnym jest elastyczność systemu logistycznego.

To zdolność szybkiej adaptacji do zmieniających się warunków dostaw, struktury zleceń klientów. To także miara możliwości przyjęcia przez system wysokich spiętrzeń, zwiększonego napływu zleceń od klientów i fizycznej możliwości ich przetworzenia.

Trzecim wskażnikiem trudnomierzalnym jest możliwość skalowania systemu logistycznego poprzez rozbudowę obszaru/obszarów, zwiększenia wydajności pracy ludzkiej i /lub potencjału technicznego w przypadkach zwiększonego zapotrzebowania na usługi logistyczne, na stałe lub w okresach wzmożonego zapotrzebowania sezonowego.

Dodatkowe miary którymi możemy opisać niezawodność obiektu magazynowego i realizowanych procesów, zestawiono poniżej:

1. Wskaźnik zgodności zapasów : mierzy stosunek rzeczywistej ilości zapasów do ich ilości monitorowanej w systemie, co jest kluczowe dla utrzymania dokładności stanów magazynowych, eliminowania błędów, zarządzania obrotem materiałowym.

2. Współczynnik bezpieczeństwa zapasu: mierzy zdolność magazynu do utrzymania odpowiedniego poziomu zapasów, minimalizując ryzyko braków, przy zachowaniu poziomu obsługi zleceń klientów.

3. Koszt przechowywania zapasów: mierzy całkowity koszt przechowywania zapasów, dając wgląd w efektywność kosztową operacji magazynowych.

4. Wskaźnik obrotu zapasami: mierzy częstotliwość obrotu zapasami, co jest miarą efektywności zarządzania zapasami.

5. Wskaźnik realizacji zleceń klientów: udział liczby zrealizowanych zleceń do całkowitej masy zleceń w określonym czasie.

6. Wskaźnik kompletności realizacji zleceń: mierzy proporcję kompletnie i prawidłowo zrealizowanych zleceń do ogólnej liczby zleceń w określonym interwale czasowym.

7. Liczba terminowo opracowanych zamówień: mierzy efektywność magazynu w przetwarzaniu zamówień w ustalonych terminach.

8. Wskaźnik zleceń modelowych: mierzy proporcję zleceń realizowanych bez żadnych problemów jako benchmark efektywności.

9. Wskaźnik zleceń opóźnionych: mierzy częstotliwość występowania opóźnień w realizacji zleceń.

10. Wskaźnik elastyczności realizacji zleceń: mierzy liczbę spełnionych zleceń specjalnych do liczby całkowitej zleceń specjalnych.

11. Wskaźnik poziomu zwrotów: ocena częstotliwości zwrotów przez klientów, jako wskaźnik satysfakcji i dokładności realizacji zamówień.

12. Wskaźnik uszkodzeń i braków w stanach Inwentaryzacyjnych: mierzy wartość zaginionych lub uszkodzonych zapasów, co pomaga identyfikować problemy z bezpieczeństwem i dokładnością zarządzania zapasami.

13. Wskaźnik zapasy/sprzedaż: mierzy stosunek sprzedaży do pozostałych zapasów, co pomaga w prognozowaniu przyszłych potrzeb i zarządzania sprzedażą.

14. Koszt na zamówienie (Cost Per Order - CPO): mierzy pełny koszt realizacji zamówienia, uwzględniając pracę bezpośrednią i pośrednią, koszty przestrzeni, materiały opakowaniowe i koszty wysyłki.

15. Wskaźniki bezpieczeństwa: koncentrują się na bezpieczeństwie środowiska magazynowego, pomagając zapewnić bezpieczne warunki pracy, co wpływa na wzrost produktywności.

15. Czas dostosowania łańcucha dostaw: sprawność w dostosowaniu się obiektu do zaistniałych zmian w strukturze, bądż organizacji.

Liczbę mierników oraz ich charakter możemy dostosowywać w zależności od tego jaki element w łańcuchu dostaw chcemy poddać ocenie. Jest to lista otwarta.

Każdy z tych mierników dostarcza cennych informacji, a efekt jaki chcemy osiągnąć to bardziej świadome i celowe zarządzanie.

W czym pomoże zespół Konsultantów Logistycznych.

1. Lewczuk K. Modelowanie procesów w systemach magazynowych w zastosowaniu do oceny niezawodności i efektywności ich funkcjonowania. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2016 r.

2. Nowakowski T. Niezawodność systemów logistycznych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2011 r

Niezawodność procesów magazynowych oraz wskażniki realizacji zadań